2002 yılında yapılan Hartz IV reformları SPD'nin çöküşünün başlangıcı oldu.
O-Ton
"İnsanları baskıyla iş gücü piyasasına sokmak isteyen Hartz IV reformu, toplum için korku belirtisi oldu."
Bir yenilenme süreci için tartışma kampları, kurulan komisyonlar sonrası 17 sayfa kalınlığındaki program dün kamu oyuna açıklandı.
YENİ HAYAT - İşsizlik Parası/Vatandaş Parası: Uzun süre işsizlik sigortasına aidat ödeyenlerin kısa sürede Hartz IV’e düşmemeleri için SPD, 58 yaşından itibaren İşsizlik Parası (ALG I) ödemesini dokuz ay uzatarak 33 aya çıkarılmasını öneriyor. Hartz IV’ün adını “Vatandaş Parası” (“Bürgergeld”) olarak değiştirilmesini öneren SPD, yaşlı işçilerin iki yıl boyunca baskı görmeden iş arayabilmelerine olanak sunulmasını istiyor. Daha genç olan (58 altı) işsizler ise meslek eğitim kurslarına katılmaları şartıyla 24 aya tadar Bürgergeld alabilecekler. Genç işsizler için de daha az baskı yapılacağı vaadi veren SPD, ceza olarak ödenen paranın kesilmesi gibi uygulamaların çok sınırlanmasını talep ediyor. Adı değişse de Hartz IV prensibinden vazgeçilmeyeceğini söyleyen SPD Başkanı Nahles, “Yoksa geçmiş dönemde elde edilen başarıları da geçersiz kılarız” diyor.
Çocuklar için Temel Geçim Güvencesi: Çocuklara ödenen Hartz IV yardımı, çocuk parası (“Kindergeld), eğitim için ek ödeme (“Bildungsschein”), çocukların vergilendirmede gözetilmesi (“Kinderfreibetrag”) vb. uygulamalardan faydalanmak birçok bürokratik girişimi gerektiriyor. Şimdiye kadar tek tek yapılan başvurular ve bazı durumlarda birbirine dışlayan ödemeler olduğu için ailelerin nasıl başvuracaklarını bile tam bilmiyorlar. Bu neden bu olanakların tümünün “Çocuklar için Temel Geçim Güvencesi” (“Kindergrundsicherung”) adı altında birleştirilmesi ve tek elden ödenmesi planlanıyor. Böylece çocuklar da Hartz IV kapsamının dışına alınacaklar; daha doğrusu istatistiklerde yer almayacaklar.
Asgari Ücret: SPD, bugün 9,19 Euro olan yasal asgari saat ücretinin perspektif olarak 12 Euro’ya çıkarılmasını planlıyor. Bu konuda tarih falan verilmiyor. Ayrıca TİS’lerin yaygınlaştırılmasını hedefleyen SPD, TİS imzalayan şirketlere vergi indirimi vaadi veriyor!
Zaman Havuzları: SPD, esnek çalışmayı yaygınlaştırma, fazla mesai zamlarını ödememek için gündeme getirilen “Zaman Havuzları” (“Zeitkonten”) uygulamasını yasalaştırmak istiyor. Meslek eğitimi ve kalifiye düzeyini yükseltme kurslarına katılım için fazla mesailerin biriktirilmesini öneren SPD, bu zaman havuzlarının işyerinden bağımsız devlet denetiminde olmasını istiyor. Böylece işten ayrılma durumunda zaman havuzunda biriktirilen hemen zamanın ödenmesi veya kullanılması da gündeme gelmeyecek. Diğer yanda toplu sözleşme veya işyeri sözleşmeleri üzerinden de bu havuzların kullanımı mümkün kılınacak. Şimdiye kadar zaman havuzu uygulamasını kabul etmeyen tüm işyerlerindeki işçiler de zorunlu olarak uygulama kapsamına alınacaklar. Esnek çalışma daha da yaygınlaşacak.
Evden çalışma: SPD, dijitalleşme sayesinde evden çalışma (“Heimarbeit”/”Homeoffice”) olanağının daha arttığı, ancak işverenlerin buna onay vermediğini ileri sürüyor. Yapılan araştırmalarda çalışanların %40’ının evden çalışma istediğini ama ancak %12’sinin evden çalışabildiğine dikkat çeken SPD, herkesin bu haktan faydalanması için yasa değişikliği yapmak istiyor.
Temel Emeklilik: “Grundrente” adı altında Federal Çalışma Bakanı Hubertus Heil (SPD) tarafından hazırlanan taslak aslında CDU/CSU ve SPD koalisyon görüşmelerinde karar altına alınmıştı. Adına “Temel Emeklilik” denilmesi yanıltıcı. Nitekim bu uygulamadan herkes faydalanamayacak. SPD’nin planlarına göre 35 sene düşük ücretli işlerde çalışanlar (dolayısıyla 35 sene prim ödeyenler), ihtiyaç denetimine tabi tutulmadan, aldığı düşük emeklilik maaşına bağlı olarak 447 Euro’ya kadar ek ödeme alabilecekler. Uzmanlar bunun pek fazla işe yaramayacağını, düşük emekli maaşı alanların önemli bölümünün 35 yıldan daha az prim ödeyenler olduğu için bu “hakkın” en fazla 3 milyon kişiyi kapsayacağı belirtiyorlar. Ayrıca SPD’nin, “büyük buluş” ve “adaleti sağlayacak uygulama” olarak sunduğu 1992 yılına kadar Emeklilik Sigortası kapsamındaydı. Kohl hükümeti, iki Almanya’nın birleşmesi döneminde hazırladığı “Büyük Emeklilik Reformu” çerçevesinde uygulamadan çıkarmıştı.
______
İşsiz kalanlara daha uzun süre işsizlik parası ödenmesi, çocukların daha iyi korunması, yeni meslek öğrenimi imkanı, asgari saat ücretinin 12 euroya çıkarılması, Hartz IV alanlara verilen cezaların azaltılması, ancak Hartz IV ödentileri aynı kalmak koşuluyla Hartz IV'e veda edilecek.
Böylece en azından kurtarılabilecek ne varsa kurtarılacak. Sosyal Demokrat Parti SPD yaşamak için boğuşuyor. SPD'yi Hartz IV reformları nedeniyle terk eden Lafontaine de planı reddetti.
"SPD sola dönüş yapmıyor bu bir masal. SPD sosyal devletin yok edilmesine karşı bir düzenleme yapmıyor. Bu büyük bir sorun. Anlaşılacağı gibi böyle bir politikayı birlikte yapamayız."
SPD’nin reform planlarını yetersiz olmakla eleştiren yoksulluk araştırmacısı Butterwegge ise SPD’yi reform planlarında yarı yolda kalmakla suçladı. SPD’nin en azından dayanışmacı halk sigortası talep edebileceğinin beklentisi içinde olduğunu söyleyen Butterwegge, hayal kırıklığına uğradı.
