Ancak tüm bu sorunlara rağmen sendikalar ve STK’lar bunlara tepki vermek yerine çoğunlukla AfD karşıtlığına odaklanıyor.
Ülkedeki ekonomik sıkıntılar derinleşmiş durumda: Büyük şehirlerde uygun fiyatlı ev bulmak neredeyse imkânsız, enerji maliyetleri ve vergiler hane halkını zorluyor, güvencesiz işlerde çalışanlar geçim mücadelesi veriyor. Emekliler, düşük maaşlarla artan yaşam giderlerini karşılamakta zorlanıyor.
Sosyal alanda da tablo iç açıcı değil. Sağlık sistemi personel yetersizliği nedeniyle baskı altında; bakım ve yaşlı hizmetlerinde hem çalışan hem de kapasite eksikliği yaşanıyor. Eğitimde fırsat eşitsizliği, öğretmen açığı ve artan maliyetler çocukları ve aileleri olumsuz etkiliyor. Özellikle göçmen kökenli ailelerde çocuk yoksulluğu dikkat çekiyor.
Toplumun siyasi gündeminde ise göç tartışmaları ve sağ popülizmin yükselişi öne çıkıyor. AfD gibi partilerin güç kazanması, demokrasiyi tehdit eden bir gelişme olarak değerlendirilirken, Doğu-Batı arasındaki farklılıklar, şehir ve kırsal bölge arasındaki uçurum toplumsal kutuplaşmayı derinleştiriyor. Aynı zamanda güvenlik endişeleri, yabancı düşmanlığı ve antisemitizm tartışmaları da gündemi belirliyor.
Geleceğe yönelik kaygılar da halkın omuzlarında ağır bir yük oluşturuyor: İklim krizi, gıda güvenliği ve sosyal devletin sürdürülebilirliği konularında endişeler artıyor. Özellikle genç kuşaklar, artan borçlar ve yaşlanan nüfus nedeniyle geleceğin belirsizliğinden şikâyetçi.
Almanya’da toplumun gündemini belirleyen onlarca sorun bulunurken, sendikaların ve demokratik kurumların bu sorunlara karşı sessizliği dikkat çekiyor. Tüm enerjinin yalnızca AfD karşıtlığına yönelmesi, halkın gerçek taleplerini arka plana itiyor. Gözlemcilere göre, eğer bu sessizlik sürerse, sadece AfD değil, bizzat demokrasinin kendisi kırılgan bir zemine sürüklenmesi sürpriz olmaz.
Ekonomik Sorunlar
• Hayat pahalılığı: Özellikle gıda, enerji ve ulaşım fiyatlarındaki artış halkı çok zorluyor.
• Yüksek kiralar ve konut sıkıntısı: Büyük şehirlerde uygun fiyatlı ev bulmak neredeyse imkânsız. Sosyal konut yetersizliği ciddi bir sorun.
• Düşük emekli maaşları: Emeklilerin gelirleri, artan yaşam maliyetlerini karşılamakta yetersiz kalıyor.
• Düşük ücretler ve güvencesiz işler: Özellikle hizmet sektöründe çalışanlar, “mini-job” ya da kısa süreli sözleşmelerle geçim sıkıntısı çekiyor.
• Enerji fiyatları ve vergiler: Elektrik şebeke ücretleri, fosil yakıt vergileri ve enerji dönüşümünün maliyeti halka yansıyor.
Sosyal Sorunlar
• Sağlık sistemi baskı altında: Hastanelerde personel eksikliği, randevu bulma zorlukları, aile hekimlerine aşırı yüklenme.
• Bakım ve yaşlı hizmetleri: Yaşlanan nüfus nedeniyle bakım sektöründe ciddi açıklar var, hem çalışan sayısı hem de hizmet kalitesi yetersiz.
• Eğitimde eşitsizlik: Erken yaşta fırsat eşitsizliği, öğretmen açığı ve eğitim materyallerinin pahalılığı.
• Çocuk yoksulluğu: Özellikle göçmen kökenli ailelerde çocukların önemli bir bölümü yoksulluk sınırında yaşıyor.
Toplumsal ve Politik Sorunlar
• Göç ve entegrasyon tartışmaları: Sığınmacılar, yabancı kökenliler ve entegrasyon politikaları toplumda kutuplaşma yaratıyor.
• Sağ popülizmin yükselişi: AfD gibi partilerin güç kazanması, demokrasiyi tehdit eden bir gelişme olarak görülüyor.
• Toplumsal kutuplaşma: “Doğu-Batı farkı”, şehir-kırsal yaşam farkı, yerli-göçmen ayrımı derinleşiyor.
• Güvenlik endişeleri: Suç, yabancı düşmanlığı saldırıları, antisemitizm ve İslamofobi gündemde.
Gelecek Kaygıları
• İklim krizi ve çevre: Aşırı hava olayları, enerji dönüşümünün maliyeti, tarım ve gıda güvenliği sorunları.
• Dijitalleşme ve altyapı: Almanya’nın internet ve teknoloji altyapısında geri kaldığı sık sık eleştiriliyor.
• Emeklilik ve sosyal devletin geleceği: Genç kuşaklar, artan borçlar ve yaşlanan nüfus nedeniyle sosyal sistemin sürdürülebilirliğinden endişe ediyor.
